آموزش ، مشاوره و بازرسی فنی

" />

در اغلب تجهیزات متحرک و دوار مانند کمپرسور، فن، توربین، بلوئر و ....از بیرینگ ها استفاده می شود که تلفظ صحیح آن برینگ است Bearing

ببرینگ قطعه ای مکانیکی می باشد که واسطه میان دو قطعه است که دارای حرکت چرخشی هستند
به عبارت دیگر در صورتیکه ماشین یا دستگاه مورد نظر دارای روتور و استاتور باشد، حدفاصل بین روتور و استاتور دچار اصطکاک می گردد و نیاز به وجود قطعه ای واسط دارد که ارتباط برقرار نماید. بیرینگ ها علاوه بر کاهش اصطکاک، وظیفه تحمل نیروهای محوری، نیروهای شعاعی یا ترکیب این دو را بر عهده دارند که نام Bearing نیز همین است
بیرینگ ها به سه دسته لغزشی، غلطشی و تراست دسته بندیمی شوند

استانداردهای زیر در خصوص ابعاد بیرینگ ها و تلرانس های مربوطه است اما من کاتالوگ سازندگان را پیشنهاد میکنم

ISO 15
ISI 113
ISO 464
ISO 104
ISO 199
ISO 246
DIN 628

نکات مهم در خصوص برینگ ها

1- اگر دو رقم سمت راست شماره برینگ را در عدد 5 ضرب کنی قطر داخلی برینگ را به شما میدهد برای برینگ های بالای 20 میلی متر قطر داخل
2-برینگ با سه اندازه مشخص میشود قطر داخل قطر خارج و عرض در نتیجه اگر عددی مثل 80*40*7 مشخص میشود
3-شماره برینگ استاندارد شده فارغ از اینکه 6004 را SKF بسازد یا یک تولید کننده چینی ابعاد یکسان را خواهد داشت و قابل جایگزینی است
4- بلیرینگ شیار عمیق و دیگر برینگ ها در ابعاد مختلف ساخته میشوند مثلا 6004 ،6204،6304و 6404 همه بلبرینگ شیار عمیق با قطر یکسان داخل و قطرهای متفاوت بیرون و عرض بزرگتر هستند به ترتیب پس 6404 بزرگتر از همه و تحمل بار بیشتری دارد
5- برینگ ها از رینگ داخل و رینگ خارج و قفسه و ساچمه یا رولر تشکیل شده اند در بعضی از آنها این مجموعه یک پارچه ودر بعضی جدا جدا است.
6-متریال برینگ از فولاد کربنی که سخت شده و سنگ خورده و دقیق است ودر مقابل ضربه میتواند شکننده باشد.
7-بلبرینگ ها و رولر برینگ های زیادی ساخته میشوند به خصوصیات بعضی آز آنها اشاره میکنم.
8-آنهایی که ساچمه دارند بلبرینگ و آنهایی که رولر دارند رولربرینگ خوانده میشوند رولر برینگ ها بار بیشتری را نسبت به بلبرینگ ها میتوانند تحمل کنند چون تماس بیشتری با رینگ ها دارند
9-بلبرینگ deep groove شیار عمیق ساده ترین پرمصرف ترین و ارزان ترین است و قادر به تحمل نیرو ها در دوجهت شعاعی و محوری میباشد البته نیروی متوسط
10-بعضی از انواع رولر برینگ سیلندری فقط قادر به تحمل نیروی زیاد شعاعی هستند و نیروی محوری را نمی توانند تحمل کنند cylindrical rooler bearing
11- بلبرینگ کف گرد فقط نیروی محوری را میتواند تحمل کند و سه تکه است shaft washer .housing washer .cage and ball
12-بعضی self align هستند یک مقدار عدم هم محوری را میتوانند تحمل کنند spherical rooler beaing
13- بعضی برای بارهای ضربه ای مناسب هستند barrel rooler bearing
14-در هر مجموعه ای از دو برینگ حداقل در دوطرف شفت استفاده میشود میتوان ازچند برینگ هم استفاده کرد مثلا دوتا در هر طرف بستگی به میزان نیرو و نوع برینگی که می خواهیم مصرف کنیم
14-در دوطرف معمو لا یک برینگ باید فیکس و یکی شناور باشد floating تا تغییرات دمایی حین کار کرد باعق انبساط و صدمه دیدن برینگ نشود برینگ فیکس اجازه حرکت ندارد و برینگ شناور میتواند در جهت محوری یا داخل برینگ و یا پوسته لغزش کند
15-به توصیه های نصب از لحاظ امتخاب فیت تلرانس یا رواداری توجه کنید در داخل کاتالوک ها داده شده مثلا رینگ داخلی روی شفت همیشه جازده میشود و شفت معمولا چند صدم میلی متر بزرگتر از سوراخ بلبرینگ است و باید با interference fit جا زده شود چون در غیر اینصورت برینگ ممکن است دور شفت بگردد یعنی رینگ داخل که نامطلوب است و ما میخواهیم که رینگ داخلی و شفت یک پارچه با هم بگردد معمولا fit j5 یا k5خوب است خودم یکبار کنترل نکرده بودم و یک رینگ را که 0.3 میلمتر کوچکتر از شفت بود جدا زدم و رینگ ترکید همانطور که گفتم این ها سخت شده هستند
16- تا قبل از نصب از کاور یا پوشش برینگ بیرون اورده نشود با دستهای تمیز جازده شود هرگونه آلودگی یا ذرات خاک بعدا باعث ساییدگی برینگ میشود توصیه clean room
17- موقع جازدن و یا بیرون آوردن به همان رینگی نیرو وارد شود که جازده میشود مثلا اگر رینگ داخل جا میزنیم از یک لوله که سوراخ داخل به داخل شفت برود و قطر معادل قطر رینگ داخلی باشد
در مورد برینگها علاوه بر کلاس نرمال 0 کلاسهای تلرانس دقیق تر 5و6 نیز در نظر گرفته شده اند که این کلاسها ممکن است با P5 و P6 نمایش داده شوند
کلاسهای دقیق‌تر تلرانسها عبارتند از:

PA9B, PA9A, UP, SP, P4A

در قسمت اطلاعات فنی مختص هر بیرینگ محدوده تلورانسهای دقیق آنها قید شده که معمولاً به صورت یک پسوند در جلوی شماره بیرینگ ظاهر می شود

دو نوع کلاس داریم
اولی با عدد نشون داده میشه که معرف کلاس دقت ابعادی است
دومی که با حروف انگلیسی از aتا f نشون داده میشه نشانگر عمر مفید برینگ هست
مثلا کلاس اف ۴۰۰۰۰ ساعت عمر میکنه

در انتخاب برینگ ه باید عامل های زیادی را در نظر گرفت و پس از مرور و تطبیق آن ها با شرایط کاری تجهیزات، طراحی را نهایی نمود مواردی از قبیل زیر
برخی از این پارامترها عبارتند از:
نوع و مقدار بار، سرعت دورانی، عمر موردنیاز، ناهمراستایی، روش نصب، سروصدا، سفتی، دما، آلودگی، نوع روانکار، روش روانکاری